Herb województwa podkarpackiego. Krzyż oczywiście z herbu obecnej stolicy regionu - Rzeszowa. Reszta nawiązuje do symboliki województw sprzed 1772 r. Lew to godło województwa ruskiego , a gryf bełskiego. Lew z herbu naszego województwa jest tym samym lwem, który jest jednym z ukraińskich symbolów narodowych. Jest to bowiem godło Rusi Halicko-Włodzimierskiej ( XII-XIV w.), która miała taki herb:
Także Podlasie ma taki "międzymorski" herb - polski Orzeł i litewsko-białoruska Pogoń:
Natomiast herbem województwa bełskiego był gryf.
Obecne województwo nasze leżało przed rozbiorami na terenie 4 różnych województw. Ruskiego, bełskiego, krakowskiego i sandomierskiego. Granice ruskiego, sandomierskiego i krakowksiego stykały się w okolicach Krosna. Herbem krakowskiego był Orzeł Biały:
Sandomierskie miało zaś takie godło:
Anegdota mówi, że Kościuszko podsunął ten herb Jerzemu Waszyngtonowi, gdy ten żalił się przy whiskey, że nie ma dobrego pomysłu na flagę dla USA. Czy anegdota jest prawdziwa nie mam pojęcia. Faktycznie jednak podobieństwo jest uderzające.
Dzisiejsze podkarpackie województwo to przede wszystkim zachodnie ziemie województwa ruskiego. Województwo to tuż przed rozbiorami miało ok. 89 000 km 2 a dzisiejsze podkarpackie ok. 18 000 km 2. Z kolei liczba ludności to odpowiednio ok. 1,5 miliona w 1770 i ok. 2,1 miliona obecnie. Stolicą województwa ruskiego był Lwów, a sejmiki odbywały się w Sądowej Wiszni. Dzieliło się na tzw. ziemie. Były to ziemia lwowska, halicka, przemyska i sanocka. Enklawą nie połączoną z resztą województwa była ziemia chełmska. Jako jednostka administracyjna istniało w latach 1434-1772. Dzieje jego były burzliwe. Wschodnia część była nękana przez najazdy tatarskie. Czasem dochodziły także do zachodniej części województwa. Dla przykładu Krosno w 1498 zostało zaatakowane przez czambuły tatarskie i Wołochów, a w 1524 i 1624 przez Tatarów. Ataki zostały odparte. Inaczej było w 1672 r. kiedy Turcy i Tatarzy spalili miasto. Stałą plagą było karpackie rozbójnictwo. Ciężkie straty poniosła wschodnia część województwa podczas wojny dom, wej z Kozakami i Rusinami-Ukraińcami która wybuchła w 1648 r. Z kolei zachodnia cześć została spustoszona przez Szwedów i hordy Rakoczego w latach 1655-1657 r. http://chutornik.blogspot.co.uk/2017/01/zboj-i-rycerz-dwoch-rakoczych-cz-1.html . Ciężkie chwile przeżywano także podczas najazdu ... węgierskiego pod koniec XV w. , III wojny północnej i konfederacji barskiej. Nie mniej w tym czasie budowano nowe miasta i drogi. Zakładano nowe wsie - zarówno na prawie niemieckim jak i wołoskim. Tu o kolonizacji wołoskiej:http://chutornik.blogspot.co.uk/2016/11/ile-albanczyka-w-jozku-z-bukowiny.html . Rozwijała się kultura i nauka. Kres istnieniu województwa przyniosły rozbiory kiedy zostało włączone do Austrii.
Tereny dzisiejszego województwa podkarpackiego w województwie ruskim należały do ziem sanockiej i przemyskiej. Godło obu ziem było to samo - dwugłowy, złoty orzeł na niebieskim tle. Złoty orzeł na błękitnym tle to herb Piastów Śląskich. Z kolei dwie głowy to symbolika rodem z Bizancjum. Pod taką chorągwią walczyli rycerze znad Sanu i Wisłoka 15 lipca 1410 r.
Zapytacie nie dobrze, a co przed Jagiellonami ? Do XIV wieku granica z Rusią przebiegała nawet bliżej niż teraz. Grody w Krośnie, Trzcinicy czy Wietrznie były grodami strzegącymi granicy. Jeszcze ciekawiej było z Rzeszowem. Rzeszów, aż do 1340 należał raz do Piastów raz do Rurykowiczów. Bywało , że istniały dwa Rzeszowy. Polski i ruski. Przy czym zmieniały lokalizację. Czasem na lewym brzegu był piastowski a na prawym rurykowiczowski. Innym razem Rusini kontrolowali oba grody, a Piastowie wybudowali gród strażniczy na bagnach w okolicy dzisiejszej Świlczy. Jaka była wówczas symbolika ? Tereny Podkarpacia należały w XII-XIII wieku do księstw krakowskiego i sandomierskiego. Później ich herby stały się herbami województw. O wcześniejszej symbolice nie znalazłem informacji. Zapewne wczesnopiastowskie jednostki administracyjne miały swoje symbole.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz